Tagaloa
O Tagaloa (o Tagaloa-lagi poo Tagaloa o le Lagi) e masani ona taliaina o le pule sili, o le foafoaina o le atulaulau, o le atua sili o atua uma ma le augatuaa o isi atua ma tagata. Na nofo Tagaloa i le vanimonimo ma faia le lagi, le vanimonimo, eleele, sami, vai fou, laau ma tagata. Samoana na talitonu o Tagaloa na faia lagi e iva. Ina ua maeʻa motu o Tagaloa, na atiaʻe tagata mai i anufe.
O le taunuu mai o faifeautalai ma le faa-Kerisiano i totonu o Samoa mai le 1830 na iloa atua atua atua Samoa e pei o Tagaloa ua suia e se atua Kerisiano.
Tagaloa i tala masani
[Teuteu | edit source]Tagaloa i le tele o tala faʻasolopito ma taleni a Samoa.
Tagaloʻamea Tagaloa mai le lagi. Na avea le tasi ma motu Savaiʻi ma o le isi maa na avea ma motu o Upolu.
O se tasi tala e taʻu mai ai e toalua tamaiti o Tagaloa, o le tama Moa ma le afafine o Lu. O le afafine o Tagaloa o Lu sa i ai sona atalii, e igoa foi Lu. Na finau Lu Lu ma lona tuagane o Moa ma sosola i le lalolagi lea na ia faaigoaina o Samoa.
Tagaloa o le tama o atua Losi ma Fue.
Tagaloa o se atua o le la o lona atalii o Aloʻalo na faaipoipo ia Sina, le tama teine a Tuifiti. E i ai se tala e uiga i se tagata e igoa ia Tui Fiti i le nuu o Fagamalo i le motu o Savaii.
I Manu'a, na auina atu ai e Tagaloa se vine i le eleele lea na mafua ai ni maunu na avea ma tagata soifua.
Na aumai e Tagaloa se atua taua e igoa ia Feʻe i Manuʻa.
I totonu o le fausaga Samoa, o Tagaloa foi o loʻo faʻaalia i totonu o se tala o loʻo faʻamatalaina ai le mafuaaga e faataamilo ai fale Samoa.